ساز تار

كمتر سازهايي پيدا مي شوند كه مثل تار همدم و مونس نوازنده شان باشند. نوازنده، تار را مثل فرزند در بغل گرفته و با سرانگشتان هنرمندش او را به ناله اي شيرين و دلفريب گويا مي سازد و اين چنين است كه از دل فرزندش نغمه اي روح نواز مي تراود. براي آرامش وجود سركشي كه در تلاطم امواج زندگي پرخروش، ساحل امني را مي جويد. از رده ي سازهاي زهي مضرابي مي توان به تار كه پادشاه سازهاي ايراني ساز ملي ايرانيان است اشاره كرد. اين ساز شش سيم دارد كه از بالا به پايين بم ترين و زير ترين صدا را توليد مي كنند. در انتهاي بالايي دسته نيز شش گوشك براي كنترل تن و كوك سيم ها قرار دارند كه كاري شبيه به قطعات فلزي كناره هاي سنتور و گوشك هاي روي دسته ي ويولون را بر عهده دارند. تار از چهار قسمت اصلي تشكيل شده است: 1- كاسه 2- نقاره 3- دسته 4- گوشك ها

ساخت اين ساز پيچيدگي هاي فراواني داشته و بايستي به دست افراد زبده انجام شود چرا كه با كوچك ترين اشتباه در انتخاب چوب، ساخت و پرداخت و نصب قطعات، صداي حاصله از محدوده ي نغمه هاي دلنشين خارج شده و به اصطلاح فالش خواهد شد. اين ساز به همراهي ضرب، دف، ويولون و يا كمانچه و ني اعضاي يك اركستر مجلسي را تشكيل مي دهند. تار در كنار سه تار، تنبور، دو تار، چگور و تارباس همگي در يك رده ي خانوادگي قرار دارند اما صداي تار دلنشين ترين صدا در بين افراد اين خانواده است. تمامي سازهاي زهي مضرابي هنگام نواخته شدن داراي خش و لرزه ي خاص زنبوري خود هستند كه اين مطلب در مورد تار تبديل به نقطه ي قوت شده و تار را به كامل ترين عضو اين خانواده تبديل مي كند. از سازهاي شبيه به تار در مدل هاي فرنگي و عربي مي توان به گيتار، ماندولين، بانجو و عود اشاره كرد.

شعر درباره نواختن تار

نواختن تار نياز به ابزار ويژه اي به نام زخمه دارد كه معمولا در بين انگشت هاي شصت، اشاره و مياني قرار مي گيرد. از نام آورترين نوازندگان اين ساز در ايران بايستي به استاد علي اكبرخان شهنازي و استاد جليل شهناز و درويش خان اشاره نمود.

دلنشين ترين ساز

در ادامه نمونه هايي از صداي ساز تار را مي شنويم. قطعاتي از آلبوم (تار و ترمه) استاد جليل شهنار و تنبك استاد محمد اسماعيلي

1- درآمد دشتي